تبرئه مریم (قرآن)تبرئه از واژه «برا» که شخصی اتهامی را از خود یا دیگران دور می‌کند و نیز خداوند، کسی را از آنها مبرا می‌کند، برداشت شده است. ماجرای تبرئه حضرت مریم در سوره مریم آمده است. ۱ - تبرئه مریم از اتهام زناماجرای تبرئه مریم – علیهاالسلام -، از اتهام ناروای زنا در سوره مریم اشاره شده است: و بکفرهم و قولهم علی مریم بهتـنا عظیما. «و (نیز) به سزای کفرشان و آن تهمت بزرگی که به مریم زدند.» هنگامی که حضرت مریم – علیهاالسلام - عیسی -علیه السلام - را به دنیا آورد، او را به فحشا و زنا متهم کردند. ۱.۱ - دیدگاه تفسیر المیزانآری به خاطر کفرشان و تهمت عظیمی که به مریم زدند، خدا بر دلهاشان مهر زد و تهمتشان به مریم -علیهاالسلام - این بود که وقتی فرزند خود، عیسی -علیه السلام - را به دنیا آورد، او را متهم به زنا کردند و این خود، هم کفر بود و هم بهتان، زیرا خود عیسی -علیه السلام - در آغاز ولادتش به زبان آمد و با آنان سخن گفت که : (انی عبدالله، آتانی الکتاب و جعلنی نبیا). ۲ - تبرئه مادرسخنان عیسی -علیه السلام - در کودکی، گواهی بر تبرئه مادرش از اتهام گناه بود که شرح آن در سوره مریم آمده است: یـاخت هـرون ما کان ابوک امرا سوء وما کانت امک بغیا «ای خواهر هارون پدرت مرد بدی نبود و مادرت (نیز) بدکاره نبود.» قال انی عبدالله ءاتـانی الکتـب وجعلنی نبیا. «(کودک) گفت منم بنده خدا به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است.» ۲.۱ - سخن گفتن مسیح در گاهواره(سرانجام مریم در حالی که کودکش را در آغوش داشت از بیابان به آبادی بازگشت و به سراغ بستگان و اقوام خود آمد) (فاتت به قومها تحمله). هنگامی که آنها کودکی نوزاد را در آغوش او دیدند، دهانشان از تعجب باز ماند، آنها که سابقه پاکدامنی مریم را داشتند و آوازه تقوا و کرامت او را شنیده بودند سخت نگران شدند، تا آنجا که بعضی به شک و تردید افتادند، و بعضی دیگر هم که در قضاوت و داوری، عجول بودند زبان به ملامت و سرزنش او گشودند و گفتند: حیف از آن سابقه درخشان، با این آلودگی! و صد حیف از آن دودمان پاکی که این گونه بدنام شد. (گفتند: ای مریم! تو مسلما کار بسیار عجیب و بدی انجام دادی!) (قالوا یا مریم لقد جئت شیئا فریا). بعضی به او رو کردند و گفتند‌ای خواهر هارون! پدر تو آدم بدی نبود، مادرت نیز هرگز آلودگی نداشت (یا اخت هارون ما کان ابوک امرء سوء و ما کانت امک بغیا). با وجود چنین پدر و مادر پاکی این چه وضعی است که در تو می‌بینیم؟ چه بدی در طریقه پدر و روش مادر دیدی که از آن روی برگرداندی؟! اینکه آنها به مریم گفتند: (ای خواهر هارون) موجب تفسیرهای مختلفی در میان مفسران شده است، اما آنچه صحیحتر به نظر می‌رسد این است که هارون مرد پاک و صالحی بود، آنچنان که در میان بنی اسرائیل ضرب المثل شده بود، هر کس را می‌خواستند به پاکی معرفی کنند می‌گفتند: او برادر یا خواهر هارون است - مرحوم طبرسی در مجمع البیان این معنی را در حدیث کوتاهی از پیامبر - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - نقل کرده است. در حدیث دیگری که در کتاب (سعد السعود) آمده چنین می‌خوانیم : پیامبر - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - (مغیره) را به نجران (برای دعوت مسیحیان به اسلام) فرستاد، جمعی از مسیحیان به عنوان (خرده گیری بر قرآن) گفتند مگر شما در کتاب خود نمی‌خوانید (یا اخت هارون) در حالی که می‌دانیم اگر منظور هارون برادر موسی است میان مریم و هارون فاصله زیادی بود؟ مغیره چون نتوانست پاسخی بدهد مطلب را از پیامبر - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - سؤال کرد، پیامبر - صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - فرمود: چرا در پاسخ آنها نگفتی که در میان بنی اسرائیل معمول بوده که افراد نیک را به پیامبران و صالحان نسبت می‌دادند. در این هنگام، مریم به فرمان خدا سکوت کرد، تنها کاری که انجام داد این بود که اشاره به نوزادش عیسی کرد) (فاشارت الیه). اما این کار بیشتر تعجب آنها را برانگیخت و شاید جمعی آن را حمل بر سخریه کردند و خشمناک شدند گفتند: مریم با چنین کاری که انجام داده‌ای قوم خود را مسخره نیز می‌کنی. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۳۱۸، برگرفته از مقاله «تبرئه مریم». |